Wat is de Lemelerberg?

Op de kaart viel me op dat er nu meerdere plekken zijn gemarkeerd als top met de naam Lemelerberg. Meerdere punten die nu als top met de naam Lemelerberg zijn aangeduid zijn dat niet op historische kaarten van de afgelopen 200 jaar.

Het gebruik van de namen Archemerberg en Lemelerberg is door de geschiedenis heen niet consistent. Op de oudste kaart van Topotijdreis (1820) wordt de naam Leemeler berg gebruikt als aanduiding voor de hele zandrug, en de tekst Leemeler berg is over de hele rug heen geschreven, langs een lijn die 50 meter en hoger ligt. De top die we nu Archemerberg noemen is daar gemarkeerd als Signal. Zie topotijdreis.nl

De term Signal komt uit de rijksdriehoeksmeting. De top van 78 meter hoog is zo ver ik heb kunnen nagaan altijd onderdeel geweest van het hoofdnet van de rijksdriehoeksmeting. Een Signal (of huidige spelling: Signaal, bijvoorbeeld Signaal Imbosch) is een meetpunt/signaalpost voor de rijksdriehoeksmeting. Het meetpunt heet altijd Lemelerberg, in elk geval vanaf 1903 (https://www.ncgeo.nl/downloads/JaarverslagRGW1903.pdf) tot en met nu (PDOK Viewer en dan kaartlaag RD Info). Zie ook https://www.achterdegevelsvandelft.nl/huizen/Kanaalweg4_files/7-voorbeeld-driehoeksmeting-via-www.kadaster.nl.jpg

Vanaf 1883 is het Signal hernoemd naar Triangulatiepunt. De naam Archemmer berg verschijnt dan voor het eerst op de kaart ten oosten daarvan bij de uitlopers richting Archem die ook op moderne kaarten (BRT, Kadaster) goed herkenbaar zijn. De naam Lemeler berg is ook op die kaart langgerekt vermeld als naam voor het hele gebied.

De kaart van 1929 geeft de naam Archemmer Berg aan de noordelijke helft van het gebied en de naam Lemeler Berg aan de zuidelijke helft. Dit lijkt het moment te zijn dat de noordelijke top van 78 meter in de volksmond Archemerberg is gaan heten, hoewel het Rijksdriehoeks-meetpunt op die top ongewijzigd Lemelerberg is gebleven.

Ondanks die geschiedenis is er nauwelijks discussie over dat we dat punt van 78 meter hoog tegenwoordig Archemerberg noemen. Wel is er blijkbaar veel discussie over wat dan nog wel de Lemelerberg is. Zowel de hoogte als de locatie van de zuidelijkere top is meerdere keren gewijzigd. 70 meter in 1850, 63,2 meter (en veel zuidelijker) in 1925, 58 meter (en weer wat noordelijker) in 1950, 60,6 meter in de huidige BRT-kaart. Die laatste twee op vrijwel dezelfde plek.

Dat staat echter niet op Openstreetmap. Twee (later geconstrueerde) uitzichtpunten die nu als “top Lemelerberg” op Openstreetmap staan zijn mijns inziens niet de Lemelerberg en zouden als uitzichtspunt en niet als top op de kaart gemarkeerd moeten staan. De (sub)top die het hoogste punt is van de zuidelijke helft van het gebied staat nu niet op Openstreetmap, en ligt ergens in het bos recht ten noorden van de kruising van de Löhnislaan met de 's-Jacobweg.

Ik stel voor:

  1. De beide uitzichtpunten langs de 's-Jacobweg als uitzichtpunt te markeren, en niet (meer) als top
  2. De top van ongeveer 60 meter hoog recht ten noorden van de kruising Löhnislaan/'s-Jacobweg toe te voegen als top met de naam Lemelerberg.

Maar voor ik iets ga wijzigen (en een edit-war veroorzaak) ben ik benieuwd naar de reacties.

1 Like

Even naar gekeken, geen conclusie getrokken.
In de pdokkaart kan je een link maken naar de locatie met de aangeklikte lagen.
link

De laag met RDinfo link Pijler Lemelerberg
station (blauw)
Archemerberg


punten
afbeelding

Lemelerberg link

bronbeschrijving Toponiemen. Geometrie ingetekend door Kadaster, op basis van luchtfoto’s 2020. Naamgegevens ingewonnen i.s.m. historische verenigingen.

Hoogtelijnen.
Ik kijk naar de positie van de 60 meter vlakken en de looplijnen.

bronbeschrijving Hoogtegegevens. Gebaseerd op hoogtemodel Kadaster dat is bijgehouden met behulp van stereo luchtfoto’s.

Lijkt mij correct, alleen het plaatsen van Lemelerberg als name bij die peak komt niet overeen met het gebied.
Dat weet ik even niet.

Hoi Rijk!

Welkom op het forum van Openstreetmap.

Allereerst: mooi historisch onderzoek. Het is inderdaad wat apart dat er nu twee “bergtoppen” zijn die dezelfde naam dragen, terwijl helder is dat het hoogste punt toch wel degelijk ergens anders ligt.

Goed dat je het eerst hier ter bespreking voorlegt. Wat mij betreft lijkt het uitvoeren van jouw voorstel geoorloofd. Ik zeg: ‘Doen!’

Ik hik ook een beetje tegen de namen aan. Zowel de peak en het gebied heten dan Lemelerberg. @Allroads Hoe geven we gebieden een naam in OSM?
Maar goed, zoals het nu (2 peaks met dezelfde naam) is vind ik het helemaal niets.
Voer maar in. Oh, ja, prima onderzoek :+1:

Daar loop je weer tegen de toponym discussie aan

Ik moet toch vooral ook weer een beetje lachen om wat wij in NL niet allemaal “berg” noemen, vooral als ik naar mijn eigen gerenderde kaarten kijk van andere delen van de wereld…

Overigens wel inderdaad een interessant historisch bronnen onderzoekje naar die naamsoorsprong zo.

Hmm, jammer. Niet echt een oplossing gevonden.