Toen kaarten nog met de hand werden gemaakt...

Ik was maandag in het Rijksmuseum en daar is een tentoonstelling over de geschiedenis van Zuid-Afrika en Nederland.
Een Schotse kaartenmaker (Robert Jacob Gordon) in dienst van de VOC maakte - in 1786 - de prachtigste kaarten.

Je kunt de kaart ook online bekijken in het museum, waarbij je ook kunt vergelijken met de huidige kaart. Jammer dat daarbij niet is gekozen voor OSM maar voor Google.

Opvallend is de nauwkeurigheid die er toen al werd bereikt. En zulke mooie icoontjes komen er vast nooit op OSM.
Via deze link kun je de foto die ik maakte in nog wat hogere resolutie bekijken (klik op de foto - als hij voorstaat - voor een schermvullende weergave).
Helaas zit er wel glas tussen dat voor wat hinderlijke spiegeling zorgt. De website van het museum heeft dat niet, maar is minder gedetailleerd.

Gordon maakte ook prachtige panorama’s van de kust, die je ook online kunt bekijken, maar je moet daarvoor eigenlijk naar het museum, want ze zijn tussen de 3 en 10 meter breed!

Ik was laatst in het Groninger Museum, waar ze een tentoonstelling hadden over Theodorus Beckeringh. Was ook indrukwekkend. Gewoon met een stappenteller en een kompas heel Groningen, en delen van Drenthe, Friesland en Duitsland gemapt, in tijden dat er nog geen satellieten of GPS-apparaten waren.

Hij kon ook goed tekenen trouwens…

http://www.groningermuseum.nl/de-borgenkaart-van-theodorus-beckeringh

https://nl.wikipedia.org/wiki/Theodorus_Beckeringh

Zal eens even kijken of ik die foto’s nog kan vinden… [EDIT] Nee, kan ze zo snel even niet vinden.

Rond 1805 rende hier een zekere Tranchot rond met potlood en papier.
Mijn allergrootste respect voor die mensen, ik weet echt niet hoe ze het klaarspeelden.
Het gebied tussen Nijmegen en Saarbrücken hebben ze gemapt.

De kustlijn is bijna perfect! Ook leuk dat alle modder voor de kust is gecarteerd :slight_smile:

Leuk! Ik heb zelf begin jaren '90 in Groningen gestudeerd, en ken de omgeving dus goed. Wat ik echter vooral opvallend vindt op Beckeringh’s kaart, is de “voor-linie” die Groningen kennelijk in de 18e eeuw had liggen aan de zuidkant tussen de stadswallen en Haren. Ik ben mij hier nooit bewust van geweest, totdat ik hem op deze kaart zag.

Ook ben ik daar honderden keren langs gefietst op weg naar het toenmalige Biologisch Centrum in Haren, maar is mij nooit iets opgevallen…

Slechts met grote moeite kun je op de moderne kaarten nog iets terugzien, ik vermoed dat het Helperdiepje het restant daarvan is…:

https://www.openstreetmap.org/#map=16/53.2031/6.5764

Dat kan ik bevestigen. Check deze site even, daar kun je het precies op zien. :slight_smile:

Ja, dat is een goede zeg. Ik had Topotijdreis al eens eerder gezien, maar was niet op het idee gekomen om het daar eens na te kijken. Leuke tip!

Het lijkt erop dat het bolwerkje pas ergens rond 1900 is geslecht, bij de aanleg van zo te zien een nieuwe moderne kazerne en gevangenis.

Daarbij zie je nu de nog aanwezige loop van het Helperdiepje verschijnen, die aanzienlijk afwijkt van waterlopen rond de originele bolwerken. Ook in de jaren erna lijkt er nog wel een hoop verloren gegaan en veranderd.

Niet zo gek dus dat het mij nooit is opgevallen!