Hydranty - Co? Gdzie? Jak? i Kiedy?

Witam

Mam pytanie odnośnie mapowania hydrantów. Cześć informacji już znam, a te, których nie znam, pytam poniżej.

  1. Jak rozpoznać hydrant?

JAk hydrant wystaje z ziemi, lub hydrant znajduje się na ziemi (ulica, chodnik, trawnik) i ma napisane hydrant, wtedy sprawa jest jasna, ale schody się zaczynają, jak hydrant jest na ziemi i np:

  • nie ma zadnego napisu na klapie znajdujacej sie na poziomie ulicy/chodnika
  • na klapie znajduje sie inny napis, niz hydrant, np litera W, lub inna litera. Obstawiam, że W oznacza wode i chyba się łapie jako hydrant, przynajmniej takie wnioski wyciągnąłem na podstawie mapowania
  • w budynkach moga znajdowac sie hydranty? wewnatrz i na zewnatrz(np skrzynka przymocowana do elewacji)? Wydaje mi sie, ze kiedys cos takiego widzialem, ale to mialo miejsce przy wieżowcach z PRL.
  1. Jakie parametry można dodać do OSM i skąd te parametry można wziąć i jak je odczytać?
    Jedyny parametr jaki kojarzę, to średnica i teraz pytanie odnośnie średnicy:
  • skąd wziąć informacje o średnicy, jeśli hydrant jest widoczny, ale w pobliżu nie widać żadnej tabliczki z napisem H, z której można wyczytać lokalizację hydrantu i średnicę.
  • Jak interpretowac srednice, gdy na tabliczce, zamiast liczby calkowitej, podany jest ulamek i to taki nietypowy. PRzyklad 160/9.5 → Jak takie cos ugryzc, gdy w liczniku jest liczba calkowita, a w mianowniku ulamek? Jak takie cos zapisac w StreetComplete?

Co do lokalizacji, to wiem, że można ją wyczytać z trzech kresek skierowanych w prawo, lewo i dół, które oznaczją lokalizację hydrantu wzgędem danej tabliczki. Odległość podawana jest w metrach.
Wiem, ze hydranty w formie slupka, maja na ogol jakies parametry na obudowie, ale srednicy tam nie kojarze.

Ad.1) Generalnie każdy hydrant powinien być oznakowany - zwykle jest to albo tabliczka, o której wspominasz, albo taki słupek jak widoczny na zdjęciu. Jeżeli spotkasz hydrant bez takiego oznakowania, to możesz zgłosić ten fakt w gminie - może uzupełnią…
Hydranty podziemne zwykle mają owalne studzienki, co wynika z konstrukcji przyłącza samego hydrantu. Zwykle są opisane, ale jeśli spotkasz owalną studzienkę rewizyjną, która nie jest opisana, to możesz mieć pewność, że to studnia hydrantowa. Czasem (choć nie jest to regułą) w bezpośrednim otoczeniu hydrantu (+/- do 0,5 m) znajdziesz dodatkową małą okrągłą studzienkę (pewnie właśnie taką masz na myśli pisząc o klapie z literą “W” - to jest pokrywa zaworu/zasuwy zamykającej dostęp wody do hydrantu - tutaj na dole strony masz schemat poglądowy takiej zabudowy.
W budynkach oczywiście mogą znajdować się hydranty, właśnie w formie takich skrzynek, w których oprócz zaworu znajduje się też rozwijany wąż.

Ad. 2) Możesz zmapować wszystkie cechy hydrantu, jakie tylko będziesz w stanie zaobserwować w przyrodzie. Na początek rzuć okiem na dokumentację na wiki: wersja polska oraz angielska
Takie absolutne minimum to określenie typu hydrantu (nadziemny/podziemny) i dobrze byłoby wpisać lokalizację (trawnik, jezdnia, chodnik, itd.). I w przypadku hydrantu podziemnego to w zasadzie tyle, bo niewiele więcej będziesz w stanie się dowiedzieć z wizji lokalnej. Chyba, że będzie tabliczka, to wtedy również średnica* i ewentualnie numer referencyjny.
W przypadku hydrantów naziemnych da się zrobić znacznie więcej: bez problemu opiszesz przecież jego wygląd zewnętrzny (schemat kolorów, ilość przyłączy), jeśli masz większe doświadczenie, to również rodzaj przyłączy i ich średnice*. Na obudowie hydrantu często odnajdziesz info nt. producenta - albo na samym odlewie, albo w formie tabliczki znamionowej, na której zwykle będzie też znacznie więcej ciekawych informacji - od modelu, poprzez średnicę nominalną, ciśnienie, rodzaj przyłączy, aż po datę produkcji/instalacji - wszystkie te informację jesteś w stanie wprowadzić, korzystając z przywołanego wcześniej schematu i ogólnych tagów. Poza samym producentem przydatne może być też wprowadzenie jego strony internetowej (manufacturer:website), gdzie często można znaleźć dokumentację (instrukcję obsługi, montażu, itp.) - potrafię sobie wyobrazić sytuacje, że taki link może być pomocny, choćby przy obsłudze hydrantu.
Można też oczywiście dodać jakąś dodatkową informację (description), np. dotyczącą szczegółów lokalizacji, które mogą być przydatne do jego odnalezienia w terenie. Tylko błagam, nie dawaj informacji typu: “za piątą brzozą na północny wschód od śmietnika” jako name. Jest na mapie sporo tak “nazwanych” hydrantów, które aż się proszą, żeby ten opis przenieść do description.
Można też pokusić się o dodanie survey:date - zarówno dla nowo dodawanych, jak i istniejących już w bazie hydrantów, potwierdzając w ten sposób, że te kiedyś zmapowane nadal tam są (nie zostały np. zlikwidowane podczas jakiegoś remontu).
Średnica nominalna (DN) i ciśnienie (PN) często bywa też widoczne na samym odlewie, co bywa pomocne jeśli nie ma tabliczki. Przykładowo tutaj masz wyraźnie oznaczone DN80 i PN16.
Kierunek otwierania (fire_hydrant:opening też można czasem odczytać z hydrantu, choć bywa bardzo subtelnie oznaczone, np. na odlewie zaworu będzie widać strzałki opisane plusem (odkręcanie) i minusem (zakręcanie).

*UWAGA: średnica zapisana na tabliczce i średnica nominalna, która znajdziesz na hydrancie (DN) to nie jest średnica przyłączy, tylko średnica rury wodociągowej, na której jest zainstalowany hydrant!

Jak widzisz atrybutów, które możesz dodać jest wiele, zależy to tylko od Twoich chęci, umiejętności obserwacji i wiedzy w temacie, która zapewne z hydrantu na hydrant będzie rosła :slight_smile:
Nie potrafię Ci odpowiedzieć na pytanie dot. ułamka, ponieważ nigdy się z czymś takim nie spotkałem. Jesteś pewien tej notacji? Obstawiam, że 160 to średnica, a to 9.5 dotyczy już tych “trzech kresek” odnoszących się do lokalizacji. :roll_eyes:
Co do lokalizacji zczytanej z tabliczki, to tematu nie rozwijam, bo sam już napisałeś co i jak, więc zgrubsza wiesz o co chodzi.

Jako lekturę uzupełniającą polecam rzucić też okiem na to opracowanie - zwłaszcza początkową część, tak żeby zaznajomić się z podstawowymi pojęciami.

I na koniec odwrotna sytuacja: co zrobić, gdy jest tabliczka, a nie ma hydrantu? :wink:
A dokładniej, gdy nie uda Ci się odnaleźć hydrantu w okolicy tej tabliczki mimo usilnych starań. W tej sytuacji możesz po prostu zmapować tabliczkę. Użycie tagów position pozwoli Ci odzwierciedlić lokalizację przedstawioną na tabliczce. Może komuś w przyszłości uda się na tej podstawie zlokalizować hydrant.

No i jeszcze bardziej na koniec :wink: garść ciekawych przykładów spotykanych jeszcze dawnych hydrantów o mniej oczywistej formie. Do wielu aż się prosi dodawać tag historic.

1 Like

Zamiast description przeklejam:

fire_hydrant:location=*

Zaproponowane tutaj: https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Talk:Tag:emergency%3Dfire_hydrant#New_tags
ale w użyciu (~4.5k użyć wg taginfo).
Trochę poprzenosiłem, ale nadal sporo czeka, żeby zmienić to z name. Nie wiem, czy nie można by już tego dopisać na wiki, na głównej stronie (hydrantu), bo “weszło do użycia”.

Zwróć tylko uwagę, że jest różnica między fire_hydrant:position, a tym proponowanym fire_hydrant:location.

Do mapowania hydrantów zdecydowanie polecam aplikację StrażakOSM. Wystarczy złapać sygnał GPS → stanąć nad hydrantem → kliknąć odpowiedni rodzaj hydrantu → kliknąć “Dodaj z podaniem położenia” → wybrać położenie (Droga, Trawa, Zatoka, Chodnik) → W menu wybrać “Wyślij” (po zebraniu grupowym wielu hydrantów).

Jest to najprostszy sposób na mapowanie dający pewność, że tagi będą poprawne. W menu aplikacji można włączyć mapę z włączoną warstwą hydrantów i sprawdzić, czy przypadkiem nie duplikujemy już istniejącego hydrantu.

Aha, mapujemy tylko hydranty oznaczone tablicami oznaczonymi literą H na czerwono-biało-czerwonych pionowych pasach. Inne zasuwy w drodze mogą być tylko zaworami wodociągowymi bez przyłącza hydrantowego.

Jak wygląda hydrant podziemny?

Jest to klapa w ziemi, którą hakiem podnosi strażak.

https://github.com/streetcomplete/StreetComplete/blob/master/app/src/main/res/drawable-xxhdpi/fire_hydrant_position_underground_sidewalk.jpg

https://github.com/streetcomplete/StreetComplete/blob/master/app/src/main/res/drawable-xxhdpi/fire_hydrant_position_underground_parking.jpg

https://github.com/streetcomplete/StreetComplete/blob/master/app/src/main/res/drawable-xxhdpi/fire_hydrant_position_underground_lane.jpg

https://github.com/streetcomplete/StreetComplete/blob/master/app/src/main/res/drawable-xxhdpi/fire_hydrant_position_underground_green.jpg

Witam,
pozwalam sobie na “odkopanie” tematu sprzed roku, gdyż mam nadzieję na rozwianie mych wątpliwości w zakresie hydrantów.

Chodzi mianowicie o wielkość widoczną na tablicy w okolicy hydrantu - słupka, następującą po symbolu ⌀ (zdjęcie poniżej).
h1
Czy zatem moje rozumowanie, iż w wypadku tego hydrantu średnica rury wynosi 180mm, jest słuszne?

Moje wątpliwości wzmagają się po przeczytaniu artykułu na wiki OSM (https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Pl:Tag:emergency%3Dfire_hydrant), gdzie w punkcie o średnicach hydrantów - słupków w Polsce, napisano, iż wynosi ona najczęściej 80mm. Tymczasem jest to kolejny hydrant ze średnicą 180, jaki napotykam.

Ponadto, inny hydrant w tej samej okolicy, posiadający podobny zestaw tablic (dodatkowo dwie z symbolem Z), posiada tag “fire_hydrant:diameter = 80”. Podczas gdy czerwona tablica z symbolem H, podobnie jak na przykładzie ze zdjęcia, nosi wartość 180!
Przypuszczam, iż wprowadzona została wielkość oznaczona na samym hydrancie?

Proszę o wyjaśnienie mi następujących kwestii:

  1. Która wartość powinna być zastosowana w przypadku tagu “fire_hydrant:diameter” ?
  2. Czy na wstawionym przeze mnie zdjęciu, będzie to 180?
  3. Daczego tak niewiele hydrantów otagowanych jest jako “fire_hydrant:diameter = 180”, pomimo wielkości 180 widniejącej na tablicy w sąsiedztwie hydrantu?
  4. Dlaczego hydranty z umieszczoną na tablicy wielkością 180, mają tag “fire_hydrant:diameter = 80” i jest ich przytłaczająca większość?
  5. Czy nie powinna wielkość ta (80) określać tagu “couplings:diameters”, a mamy po prostu do czynienia z masowym niezrozumieniem?
  1. Jak wszystko to ma się wobec faktu, iż z danych tych korzysta np. Straż Pożarna i co w wypadku, gdy są to dane niepoprawne?

bardzo często ich nie ma, w Krakowie może 1% ma te tabliczki

tak (albo tabliczka jest błędna)

dasz zdjęcie hydranta?

ops?

Hydrant wraz z tablicami (otagowany na mapie jako 80, na tablicy 180):


Tu hydrant, którego tablicy zdjęcie wrzuciłem w poprzednim poście:

Jakość słaba, ale zdjęcia aktualne.

no, wygląda na normalny - nie ponad dwa razy większy

A jakie jest oznaczenie na samym hydrancie? Gdzieś w miejscu zaznaczonym na zdjęciu poniżej powinna być średnica poprzedzona literami DN, np. DN80 dla średnicy 80 lub DN180 dla średnicy 180

DN80 na hydrancie.

⌀180 na czerwonej tablicy z literą “H”.

Wygląda mi w takim razie na błąd na tablicy, ale ekspertem nie jestem, więc dobrze by było jakby ktoś kto się lepiej zna na hydrantach się wypowiedział.

1 Like

Też nie jestem ekspertem od pożarnictwa, ale starałem się coś ustalić i doszedłem do tego:

Tak, ale “średnica rury” to średnica rury z której hydrant jest zasilany, a nie hydrantu.

Definicje

  • Średnica nominalna DN: literowo cyfrowe oznaczenie wielkości elementów hydrantu stosowane w celu informacyjnym. Składa się z liter DN, po których następuje bezwymiarowa zaokrąglona liczba, luźno związana z wymiarami rzeczywistymi przelotu lub średnicy zewnętrznej końcówek przyłączeniowych, wyrażonymi w milimetrach

Źródło

  • Tablica orientacyjna: tabliczka zawierająca m.in. “symbol fi i podaną w milimetrach średnicę nominalną gazociągu na którym jest umieszczone uzbrojenie”

(Znalazłem tylko normę dla gazownictwa, ale podejrzewam że tak samo (gazociągu → rurociągu) jest w hydrantach).

Tagi OSM

  • fire_hydrant:diameter=* - do wpisania średnicy nominalnej (DN) hydrantu;

  • couplings:diameters=* - do wpisania dokładnej wielkości końcówek przyłączeniowych dla strażaków - dla hydrantu DN80 może to być np. 75mm - taginfo

Ta konkretna sytuacja

  • rura do której podłączony jest hydrant ma średnicę 180mm

  • średnica nominalna hydrantu to 80mm - to reguluje rozporządzenie.

  • nie znamy dokładnej średnicy końcówek przyłączeniowych dla strażaków

Rury do jakiej jest podłączony hydrant nie zaznaczamy, chociaż pewnie można by narysować osobną linię man_made=pipeline + diameter=180 + substance=water.

Do hydrantu należy dodać tag fire_hydrant:diameter=80 - taka jest średnica nominalna DN.

Średnica nominalna - cyfry następujące po oznaczeniu DN.

Nie, będzie to 80.

Ponieważ to oznaczenie na tablicy (fachowo Tablica orientacyjna) odnosi się do rury wodociągowej a nie hydrantu - zobacz na tej stronie, że hydrant jest wymieniony jednym ciągiem z inny mi elementami infrastruktury takimi jak zasuwa, odpowietrzenie, …

Ponieważ nie oznaczamy średnicy rury do której podłączony jest hydrant. A średnica nominalna hydrantów jest określona prawnie.

couplings:diameters z tego co widzę to dokładny wymiar zaworu - może być np. o 5mm mniejszy niż średnica nominalna, zobacz jakie wartości tam ludzie wpisują.

Dawno temu obecne tagowanie zostało rozpropagowane przez firmę Abakus, która przy okazji utworzyła aplikację StrażakOSM. Z pewnością obecne tagowanie jest poprawnie wykorzystywane przez Straż, bo było przygotowywane w bliskiej współpracy.

W przetargach, rozporządzeniach itp. zazwyczaj określa się średnice nominalną, a nie średnicę końcówek przyłączeniowych, więc podejrzewam że ta wartość jest ważniejsza dla strażaków. Zajmował się tym kiedyś użytkownik jendrusk.

1 Like

Dziękuję za wyjaśnienie.

Zatem jak rozumiem, przy dodawaniu tagu fire_hydrant:diameter nie należy sugerować się czerwoną tablicą orientacyjną, lecz z góry przyjąć, że jest to 80 (ewentualnie upewniając się oznaczeniem DN na hydrancie).

Nie ukrywam, iż moje wątpliwości pojawiły się wskutek zobaczenia poniższej planszy:



w aplikacji - edytorze SCEE (SCEE - OpenStreetMap Wiki), w ramach “zadania” dotyczącego średnicy hydrantów.
Wyraźnie sugerowane jest tu użycie wartości z tablicy i jest ona dodawana właśnie z tagiem fire_hydrant:diameter.

Czy jest to błąd? Czy może lokalna specyfika? Twórca StreetComplete, którego forkiem jest SCEE, pochodzi z Niemiec, a wyszukiwanie po tagu fire_hydrant:diameter=180 zwraca najwięcej wyników właśnie z terenu tego państwa.

Nie wiem.
Chyba jest błąd w wyzwaniu StreetComplete (i SCEE), nie umiem znaleźć nigdzie nawet w sprzedaży hydrantu zewnętrznego o średnicy 180mm.

Przydałby się ktoś mądrzejszy, kto mógłby na 100% potwierdzić że na tabliczkach nie ma średnicy hydrantu.

Tutaj dyskusja nad wprowadzeniem tego pytania do SC, rozpoczął ją Polak i powoływał się na wiedzę lokalną - ale nie wiem jaki ma nick na OSM, może @krzyk

Dodatkowo inny przykład z okolicy opisanych wcześniej hydrantów.
Na hydrancie: DN80, wg Geoportalu pod ziemią przewód wodociągowy wo90. Tymczasem tablice:
IMG_20230808_113357_1

Chyba zatem wszystko w normie - większa wartość to średnica rury (wybita na tablicy H - jak hydrant), mniejsza to średnica zaworu (wybita na tablicy Z - jak zasuwa)? :thinking:
Co w sytuacji, gdy w danym miejscu znajduje się jeden hydrant - słupek (czerwony), a obok w ziemi kilka małych pokryw. Nieopodal tablice: 1 raz H (czerwona), kilka razy Z. Logika wskazuje… No ale cóż.

Istotnie, takie zadanie zdecydowanie nie powinno znaleźć się w aplikacji dla zaczynających przygodę z edycją OSM (a wydaje się nawet: dla osób nie posiadających zaawansowanej wiedzy w zakresie BHP, hydrauliki, pożarnictwa itd.), jaką jest StreetComplete. Jest bardzo mylące i skutkuje wprowadzaniem niepoprawnych danych.

1 Like

Tu pełna lista skrótów z polskiej normy PN-86 B-09700:

H - hydrant;
Z - zasuwa na przewodzie wodociągowym przesyłowym lub rozdzielczym;
D - zasuwa lub zawór na połączeniu do odbiorcy;
S - zasuwa na odgałęzieniu odwadniającym (spust);
O - odpowietrzenie rurociągu;
U - miejsce przyłączenia do przewodu wodociągowego przewodów uziemiających urządzenia elektroenergetyczne;
Uk - miejsce przyłączenia do przewodu wodociągowego przewodów od stacji ochrony katodowej;
Ud - miejsce przyłączenia do przewodu wodociągowego przewodów od stacji drenażowej;
P - punkt pomiarów elektrycznych rurociągu (dla celów ochrony przeciwkorozyjnej).


Czyli w tym miejscu od wodociągu fi 90, oddziela się hydrant i gdzieś obok jest zasuwa na innym fi 80 “przesyłowym lub rozdzielczym” - być może ten fi 80 to już hydrant? W prawym górnym rogu białej tabliczki jest wybite H jeśli dobrze widzę, może to oznacza właśnie jakieś połączenie.

Właśnie nie. Wiki mówi, że to na być średnica rury.